Kush nuk punon gjatë për arsye shëndetësore, apo mund të punoj vetëm pjesërisht, ka sipas rrethanave të drejtën për mbështetje financiare përmes sigurimit invalidor (Invalidenversicherung IV | assurance invalidité AI). IV nuk paguen vetëm para. Ai i mbështet të siguruarit para s`gjithash te hyrja apo rihyrja në punë.
Sigurimi invalidor (IV) ëshë instituticion i shtetit. Shumica e personave të rritur duhet për këtë të paguajnë shuma. Shumat zbriten prej të punësuarve ҫdo muaj prej rrogës, punëdhësi merr përsipër gjysmën. Të pavarurit apo personat pa vend pune duhet te kasa për kompensim AHV-në filialen e komunës të njoftohen, si duhet t`i paguajnë shumat e tyre.
Të drejtë për mbështetje nga IV kanë personat, që më s`paku një vit shkaku i arsyeve shëndetësore (psiqike apo fizike) nuk kanë punuar fare apo vetëm pjesërisht. IV paguan në formën e një pensioni mujor. Mirëpo kjo bëhet vetëm atëherë, kur të siguruarit shkaku i kufizimeve nuk munden më të riaftësohen për punë. Më parë IV mbështet personat invalid, që ta gjejnë një punë të përshtatshme .Për mbështetje nga IV- duhet të aplikohet në zyrën-IV të kantonit të Bernit.
Personat, të cilët megjithë mbështetjes nga IV apo dhe të ardhura të tjera (p.sh. pensioni) kanë pak para për të jetuar, kanë sipas rrethane të drejtën për shërbime shtesë financiare (Ergänzungsleistungen | prestations complémentaires). Për këtë duhet të aplikohet në filialet e AHV-në komunen e banimit. Është qartë e rregulluar kush e gëzon të drejtën për shërbimet shtesë. Shërbimet shtesë financohen nga tatim pagueset dhe tatim paguesit.
ch.ch / Më shumë informacione (DE | FR)
AHV/IV | AI/ IV/Më shumë informacione (DE | FR)
